ما در این مقاله میخواهیم نکاتی را برای شما شرح می دهیم که با دانستن این نکات شما خیلی راحت و با اطمینان بیشتر قادر به انتخاب سیستم هوشمند خواهید بود و همچنین سیستم هوشمند شما از نظر فنی و اصول کارکرد، بازده بسیار بالایی خواهد داشت و عملکرد سیستم دقیقا به همان صورت خواهد بود که شما انتظار آن را داشته اید، زیرا شما با توجه به تجهیزات هوشمند (کلید، پریزها وکنترل های و… که در ادامه بصورت کامل توضیح خواهیم داد )و با در نظر گرفتن اصول کارکرد سیستم هوشمند (از نظر نحوه اجرا و عملکرد : بی سیم (wireless)، باسیم کشی کامل (wiring) و…) انتخاب خواهید کرد.
نکاتی که ما برای خرید تجهیزات یک خانه هوشمند باید رعایت کنیم و مراحلی که باید طی کنیم تا به نتیجه ی دلخواه خود برسیم به شرح زیر میباشد.
– انتخاب سیستم هوشمند:
اولین مرحله در انتخاب سیستم هوشمند، نوع سیستم هوشمند می باشد که از کدام نوع سیم کشی باشد، سیستم با سیم کشی کامل و یا سیستم به صورت بی سیم در این مرحله که از دو نوع سیستم، بی سیم و سیستم با سیم کشی نام میبریم منظور راه ارتباطی بین کنترلر ها و تجهیزاتی است که قرار است توسط سیستم هوشمند ما کنترل شوند و تحت فرمان خانه هوشمند قرار گیرند.
سیستم هوشمند با سیم کشی کامل :
درسیستم هوشمند با سیم کشی کامل تمام راههای ارتباطی بین کنترل ها و تجهیزات توسط سیم و رله ها میباشد. در این سیستم یک تابلوی نسبتا بزرگ در ساختمان نصب میشود که درآن رله هایی که وظیفه ی آنها قطع و وصل کردن برق تجهیزات میباشد و تمامی ،سر خط های روشنایی و…. در این تابلو جای میگیرند .
به زبان ساده می توان گفت تمامی کلید هایی که قبلا به صورت سنتی بر روی دیوار نصب بودند الان همه در یک تابلو به صورت فشره قرار گرفته اند به صورت رله هایی کوچکتر و پرکاربردتر و همچنین تمامی لوله ها و سیم هایی که در روش قدیمی در قوطی های برق قرار گرفته بودند نیز الان در تابلو قرار میگیرن و از طرف دیگر این تابلو سیم های فرمان روشنایی و تمامی تجهیزاتی که قرار است تحت کنترل قرار گیرند، خارج میشوند که همین مسئله باعث میشود که مقدار سیم و لوله مصرفی در مرحله برق کشی خیلی بیشتر از قبل شود درنتیجه هزینه بیشتر نیز در بر دارد چرا که در برخی از سیستم های هوشمند با سیم کشی کامل نیاز به سیم و کابل های خاص نیز میباشد.
در این سیستم کنترل توسط یک و یا چند تاچ پنل مرکزی صورت میگیرد که در چند قسمت از خانه که بیشترین کاربرد را دارند قرار میگیرند و دیگر هیچ کلیدی بر روی دیوار وجود ندارد.
کنترل در این سیستم به این صورت است که ابتدا باید وارد نرم افزار تاچ پنل شویم سپس قسمت موردنظر و تجهیز و یا تجهیزاتی را که میخواهیم کنترل کنیم را انتخاب کرده و فرمان را صادر کنیم و یا همین عمل را توسط اپکیشنی که بر روی گوشی موبایل خود داریم انجام دهیم ما در این سیستم قابلیت تعریف سناریو به دلخواه و سلیقه خود را نیز داریم.
نکته : با اجرای این سیستم و کم شدن حجم کلید بر روی دیوار زیبایی منزل دو چندان میشود، کنترل بر روی سیستم روشنایی ،پرده برقی ، سرمایش گرمایش، صوت و… خیلی راحت و با سهولت کامل در کمترین زمان انجام میگیرد. اما یک نکته ای که باید به آن توجه شود این است استفاده از این سیستم برای کودکان و یا سالمندان کمی دشوار است پس قبل از اجرای باید به تمامی این نکته ها توجه کامل شود زیرا در صورت اجرا دیگر نمی توان سیستم را تغییر داد و یا حتی مدل کلیدها وتاچ پنل را تغییر داد که در مقاله ی سیستم هوشمند سیمی کامل توضیح دادیم.
سیستم هوشمند بی سیم :
در این سیستم ارتباط بین کلید های کنترل کننده با تاچ پنل، ریموت کنترل ها و… به صورت بی سیم میباشد( با استفاده از وای فای ویا امواج رادیویی که این امواج توسط یک ماژول فرستنده ایجاد میشود و ارتباط بین کلیدها ،تاچ پنل مرکزی و ریموت کنترل ها برقرار میشود.
در اجرای این مدل سیستم سیم کشی برقی که انجام میگیرد دقیقا شبیه به سیم کشی سنتی میباشد و نیاز به سیم خاص و یا تعداد رشته سیم بیشتری نیست در این روش بجای استفاده از کلید های مکانیکی قدیمی (یک پل و دوپل ) از کلیدهای لمسی (یک پل تا چهار پل) استفاده میشود که این امکان را به ما میدهند که علاوه بر کنترل( به صورت لمسی) توسط خود کلید بتوانیم توسط ریموت کنترل و.. نیز تجهیزات را کنترل کنیم علاوه برا این ویژگی ها ، میتوانیم با به کار گیری و استفاده کلیدهای چهار پل ، سه پل و… حجم کلیدها روی دیوار را کم کنیم که از لحاظ زیبایی بسیار موثر میباشد.
در این نمونه سیستم نیز ما قادر به طراحی و اجرای سناریوی مورد نظر خود توسط تاچ پنل مرکزی میباشیم .
نکته: در این نمونه سیستم وجود تاچ پنل الزامی نمیباشد و طبق خواسته کارفرما نصب میشود اما این مسئله به این معنا نیست که تاچ پنل وظیفه خاصی نداشته باشد، در واقع ما با اضافه کردن تاچ پنل به سیستم،آپشنهای کنترل سیستم خود را ارتقاء داده ایم که این ویژگیها عبارت انداز :
– کنترل کل تجهیزات مجموعه که تحت شبکه هوشمند قرار گرفته است (به صورت تکی یا حتی گروهی،هم زمان یا طبق زمان بندی تعریف شده ما و.. )
– طراحی و اجرای سناریو دلخواه و مطابق باسلیقه کاربر
– کنترل تجهیزات توسط اپکیشن روی گوشی موبایل از راه دور
– و…
باتوجه به مطالب بالا می توان گفت هر دو سیستم دارای ویژگی های بسیار نزدیک به هم میباشند و فقط در زمینه نحوه اجرا و هزینه در برخی از موارد باهم تفاوت دارند بطور مثال : مقدار سیم مصرفی، حجم و تعداد لوله کشی، کنترلرها و….
– نوع تجهیزاتی که میخواهیم کنترل کنیم :
مامیخواهیم در این مرحله برای شما توضیح دهیم که چه تجهیزاتی را میتوانیم تحت شبکه هوشمند قراردهیم وکنترل ما بر روی این تجهیزات به چه صورت است.
اولین نکته که باید بدانیم این است که ما تمامی تجهیزات وسایلی که توسط برق تغذیه میشوند را میتوانیم تحت شبکه هوشمند قرار دهیم و توسط ریموت کنترل کلید لمسی ،اپیکیشن روی موبایل و… کنترل کنیم اما روش های کنترل برای هر کدام از وسایل متفاوت خواهد بود همانطور که همه ی وسایل برقی به یک شکل به برق متصل نمیشوند، کنترل آنها نیز متفاومت است بطور مثال : با داشتن کلید ترموستات هوشمند قادر به کنترل فن کوئل خواهیم بود یعنی فن کوئل را خاموش یا روشن کنیم ،دورفن آن را تغییر دهیم ، مد سرمایش و یا گرمایش آن را تغییر دهیم و….اما برای کنترل وسیله ای مانند چای ساز ما کنترل پریزی که چای ساز در آن قرار دارد را داریم و نهایت کاری که میتوانیم بکنیم قطع یا وصل کردن برق آن است و کنترل دما و… آن تحت کنترل ما نمیباشد.
نکته : باتوجه به مطالب ذکر شده متوجه میشویم که کنترل تجهیزات و وسایل به دو صورت میباشد حالت اول کنترل بر روی تمام عملکردهای یک وسیله مثل فن کوئل حالت دوم فقط امکان قطع و وصل کردن برق دستگاه مثل :چای ساز ، پلوپز و….
– کارایی تجهیزاتی که میخواهیم کنترل کنیم :
یکی دیگر از پارامتر ها ی مهم در انتخاب سیستم هوشمند کارایی تجهیزات می باشد. ما برای هوشمند سازی باید به کارایی وسایلی که قرار است هوشمند شودند بسیار دقت کنیم و در درجه اول وسایلی را تحت شبکه قرار دهیم که برای ما بیشترین استفاده و بازدهی را دارند و با هوشمند شدن آنها کارهای ما خیلی راحت تر و در زمان کوتاه تر انجام میشود. همچنین سعی کنیم وسایلی که کار برد آنها موثر نیست را تحت شبکه قرار ندهیم هم از لحاظ مقرون به صرفه بودن و هم جلوگیری از خطرات احتمالی به طور مثال : ما میتوانیم اتو را تحت شبکه هوشمند قرار دهیم ولی هیچ لزومی در این کار نیست زیرا برای استفاده از آن حضور شخص الزامی است و عمل متصل کردن اتو به برق را بهتر است که خود شخص انجام دهد اما وسایلی که با هوشمند شدن کمک زیادی به ما میکنند و خطر ساز هم نیستند تجهیزاتی هستند از قبیل : سیستم روشنایی، سیستم سرمایش، گرمایش، سیستم پرده برقی ، سیستم قطع و وصل کردن برق کل مجوعه و…
با هوشمند کردن سیستم هایی که نام بردیم ما میتوانیم بسیاری از کارها را بدون حضور از راه دور در صحت کامل انجام دهیم بطور مثال : هنگامی که منزل را ترک میکنم به محض خروج سناریوی خروج را فعال میکنیم که بصورت اتوماتیک تمام چراغ هایی که روشن مانده خاموش میشوند، پرده ها بسته میشوند ، سیستم سرمایش ، گرمایش خاموش میشود و… و برعکس همین عمل را میتوان هنگام بازگشت انجام داد که پرده ها باز شوند ،چراغها روشن شوند و….
– مقرون به صرفه بودن یا نبودن :
در بحث مقرون به صرفه بودن یا نبودن از لحاظ اقتصادی ما باید دقت کنیم که تجهیزاتی که می خواهیم کنترل آنها هوشمند شوند آیا مقرون به صرفه هستند یعنی بازدهی آنها نسبت به هزینه ای که برای هوشمند سازی انها می پردازیم بیشتر است یا نه ؟
برای اینکه این موضوع را بهتر متوجه بشویم یک مثال ساده میزنیم : فرض کنید بخواهیم یه ابگرمکن و یا یک بخاری گاز سوز را تحت سیستم هوشمند قرار دهیم در مرحله اول به این مشکل بر میخوریم که وسایل های ما گاز سوز هستند و برای تغییر کنترل مکانیکی آنها به کنترل الکترونیکی نیاز به قطعات و وسایلی میباشد که هزینه خیلی زیادی را در بر دارد که در مقابل عملی که قرار است برای ما انجام دهد هزینه ی بسیار زیادی میباشد و اصلا مقرون به صرفه نیست به زبان ساده می توان گفت :نسبت قیمت به کارایی سیستم بسیار بالا میباشد.
پس یکی دیگر از نکات مهمی که در انتخاب سیستم هوشمند ما باید در نظر داشته باشیم این است که تجهیزاتی که قرار است تحت شبکه هوشمند قرار گیرند باید در درجه اول سازگار با سیستم هوشمند باشد و در درجه دوم هوشمند سازی انها مقرون به صرفه باشد .
